Արհեստական ինտելեկտի համար ամպային և ենթակառուցվածքային լուծումների ոլորտում աշխատող Firebird ընկերությունը ԱՄՆ կառավարությունից պաշտոնական թույլտվություն է ստացել NVIDIA գրաֆիկական պրոցեսորները Հայաստան ներմուծելու համար։ Այս մասին հայտնում է Presswire-ը։ Լիցենզիան նախագծին հնարավորություն է տալիս գնել Blackwell չիպեր, որոնք երկրում ստեղծվող AI կլաստերի առանցքային տարրն են:
Նախաձեռնությունը սկիզբ է առնում 2025 թվականի հունիսից, երբ NVIDIA-ն հայտարարեց նախագծին աջակցելու և Հայաստանում տարածաշրջանում առաջին լայնածավալ AI տվյալների կենտրոնը ստեղծելու իր ծրագրերի մասին: 100 ՄՎտ հզորությամբ կենտրոնը կդառնա նոր սերնդի ենթակառուցվածքի մի մասը և կաշխատի Dell Technologies-ի AI սերվերների և NVIDIA-ի արտադրության Blackwell GPU-ների վրա: Առաջին փուլի ներդրումների ծավալը կազմում է 500 միլիոն դոլար:
Մեկնարկային փուլի գործարկումը նախատեսված է 2026 թվականի երկրորդ եռամսյակում։ Նախագիծը դիտարկվում է որպես բազմամիլիարդանոց նախաձեռնության մեկնարկային քայլ, որի նպատակն է տարածաշրջանում ձևավորել բարձր արտադրողականությամբ սուպերհամակարգչային հարթակ՝ արհեստական ինտելեկտի տեխնոլոգիաների մշակման և օգտագործման համար։ Այս ծրագրերը դարձան 2025 թվականի օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում ԱՄՆ-ի և Հայաստանի կառավարությունների միջև ստորագրված փոխըմբռնման հուշագրի շարունակությունը։ Փաստաթուղթն ուղղված է արհեստական ինտելեկտի, նորարարության, կիսահաղորդիչների և անվտանգ առևտրի ոլորտներում համագործակցության խորացմանը:
Firebird-ի համահիմնադիր և գլխավոր տնօրեն Ռազմիկ Օվակիմյանը հայտարարել է. «Մեր տեսլականն է առաջադեմ AI-ն հասանելի դարձնել բոլորին: Մենք ստեղծում ենք տեխնոլոգիական հիմք, որը թույլ կտա ինժեներներին, հետազոտողներին և ստեղծագործ մասնագետներին աշխատել համաշխարհային կարգի գործիքների հետ, անկախ նրանից, թե որտեղ են նրանք գտնվում»:
Firebird-ի համահիմնադիր Ալեքսանդր Եսայանը նշել է նախագծի ռազմավարական բնույթը.
«Այս ջանքերն արտացոլում են ԱՄՆ-ի և Հայաստանի միջև ամուր պետական-մասնավոր գործընկերությունը և ներկայացնում են համագործակցության մոդել, որը հիմնված է փոխադարձ վստահության և տեխնոլոգիական առաջընթացի վրա»:
Նա ընդգծել է, որ Հայաստանում ձևավորվում են ժամանակակից թվային և AI էկոհամակարգի աճի նախադրյալներ, որոնք ի վիճակի են ամրապնդել մասնագիտական ներուժը և ներգրավել գլոբալ նորարարություններ:
Տեխնոլոգիական կենտրոնի կառուցումը և դրա նշանակությունը
Հայաստանում AI տվյալների կենտրոնի նախագիծը, որում կներդրվի 500 միլիոն դոլար, նախատեսված է նորարարության, գիտական հետազոտությունների, կրթական նախաձեռնությունների և ձեռներեցության համար հարթակ ստեղծելու համար։ Ակնկալվում է, որ կենտրոնը կդառնա տարածաշրջանային տեխնոհաբի զարգացման մեկնարկային կետ և AI-ի իրական մշակման հարթակ։ Ժամանակակից հաշվողական լուծումների ինտեգրման շնորհիվ այն կխթանի ստարտափ միջավայրի ընդլայնումը և կամրապնդի կապերը ակադեմիական հատվածի և արդյունաբերության միջև:
Կենտրոնի համար սարքավորումները կգնվեն NVIDIA-ից, իսկ ենթակառուցվածքի սեփականատերը կլինի հատուկ ստեղծված Firebird ընկերությունը։ Նախագծի գործընկերների թվում նշված է նաև Dell-ը։ Առաջին փուլի շրջանակներում, որի մեկնարկը նախատեսված է 2026 թվականին, նախատեսվում է տեղադրել հազարավոր Blackwell GPU-ներ և տեղակայել ավելի քան 100 ՄՎտ հզորությամբ ենթակառուցվածք:
Firebird-ի ապագա կենտրոնները կստեղծվեն ԱՄՆ-ի տեխնոլոգիական ստանդարտների հիման վրա և կկենտրոնանան տարածաշրջանում զարգացող շուկաների սպասարկման վրա՝ տրամադրելով կայուն և մասշտաբային ենթակառուցվածք արհեստական ինտելեկտի համակարգերի համար:
